Νικόλαος Σοφιανός

Ο Νικόλαος Σοφιανός ήταν Έλληνας λόγιος και χαρτογράφος του 16ου αιώνα.

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα και εκπαιδεύτηκε στο Ελληνικό Γυμνάσιο της Ρώμης, όπου και επιμελήθηκε αργότερα τις εκδόσεις που τυπώθηκαν εκεί. Διακρίθηκε και έτσι προσέλκυσε την εύνοια του καρδιναλίου Νικολάου του Ροδολφίου, του οποίου ο οίκος δίκαια ονομαζόταν ενδιαίτημα σοφίας, διότι πολλοί μορφωμένοι άνδρες ποικίλης παιδείας διέτριβαν εκεί. Άλλοι Έλληνες εκτός του Σοφιανού οι οποίοι διέτριβαν εκεί ήταν και οι Κωνσταντίνος Ράλλης, Χριστόφορος ο Κοντολέος και Ματθαίος ο Δεβάρης.

Ο Σοφιανός, διατρίβων στη Ρώμη, εργάστηκε αρχικά ως αντιγραφέας ελληνικών χειρογράφων. Αρκετά ιδιόχειρα του αντίγραφα φυλάγονται στη βιβλιοθήκη του Παρισιού με χρονολογία περίπου το 1534. Ο Πάπας Παύλος Γ’ τον προσκάλεσε να εργαστεί κοντά του.

Από τη Ρώμη, ο Σοφιανός, πήγε στη Βενετία, όπου το 1543 τον γνώρισε ο Ισπανός Ιάκωβος Μενδόζας και τον έστειλε στο Άγιο Όρος για να συλλέξει ελληνικά χειρόγραφα. Ο Νικόλαος στην περιοδεία του αυτή, ανακάλυψε πολύτιμα χειρόγραφα, μεταξύ άλλων και κείμενα του Ισοκράτη, πληρέστερα αυτών που είχαν μέχρι τότε τυπωθεί.

Ο Σοφιανός παρατήρησε ότι στην Ελλάδα κυριαρχούσε βαθιά αγραμματοσύνη και ότι τα απαραίτητα για την μόρφωση του λαού βιβλία, ήταν ανύπαρκτα. Συνέλαβε λοιπόν την ιδέα να γράψει και να τυπώσει μια σειρά από βιβλία στη δημοτική γλώσσα. Συνέταξε την “Εισαγωγή στην Γραμματική” και επρόκειτο να γράψει επίσης ρητορική, λογική, γεωμετρία, αστρονομία και άλλα βιβλία φιλοσοφικού περιεχομένου, μέχρι και απλό λεξικό της Ελληνικής γλώσσας.

Με σκοπό να διαδώσει ευκολότερα, όσα υπέρ της στοιχειώδους μόρφωσης των Ελλήνων, προτίθετο να εκδώσει βιβλία. Για τον λόγο αυτό συνέστησε στη Βενετία τυπογραφείο, από το οποίο τυπωμένο σώζεται μόνο το Ωρολόγιον του 1545. Το τυπογραφείο αυτό, άγνωστης σήμερα τοποθεσίας, ήταν το τρίτο κατά χρονική σειρά ελληνικό τυπογραφείο, κατόπιν των τυπογραφείων του Ζαχαρία Καλλιέργη και του Αλέξανδρου Γεωργίου, τα οποία είχαν επίσης ιδρυθεί στην Βενετία.

Συγγράμματα του Σοφιανού:
-Το 1534 περίπου συνέγραψε το “Περί κατασκευής και χρήσεως κρικωτού αστρολάβου”, το οποίο τυπώθηκε άγνωστου έτους, αλλά λίγο μετά το 1539.
-Το 1540 τύπωσε τον πίνακα της Ελλάδας, με τα αρχαία και τα σύστοιχα της νέας Ελλάδας.
-Μετάφρασε στην Ελληνική καθομιλουμένη το “Περί παίδων αγωγής” του Πλουτάρχου και το τύπωσε στο τυπογραφείο της οικίας. -Το “Βαρθολομαίου του Καλλιγράφου”, όπου προσφωνεί δε στην μετάφρασή του, ο Σοφιανός, τον επίσκοπο Χερσονήσου και Μυλοποτάμου Διονύσιο, λέγοντας ότι αν υποδεχόταν ευμενώς το παρόν βιβλίο, θα ήταν πρόθυμος να εκδώσει και τα υπόλοιπα βιβλία του Πλουτάρχου, τους διαλόγους του Λουκιανού, και άλλα βιβλία της ιερής Θεολογίας, όλα στην καθομιλουμένη.
-Έγραψε και τις “Σημειώσεις εις Πτολεμαίου Γεωγραφίαν” το οποίο έμεινε και ως ανέκδοτο.

Views: 82